Tradycje

Szczegóły

Rys historyczny

Plebiscyt przeprowadzony na Górnym Śląsku wiosną 1921 roku wywołał oburzenie wśród Ślązaków utożsamiających swoje korzenie z państwem polskim. Różnorodne zabiegi niemieckie oraz niechęć zachodnich mocarstw do nowopowstałego państwa polskiego przyczyniły się do negatywnego wyniku plebiscytu na większości spornych ziem, tym samym większość Górnego Śląska miała znaleźć się w granicach państwa Niemieckiego. Dwa poprzednie powstania nie przyniosły zamierzonego efektu i nie doprowadziły do samoistnego przekazania ziem spornych II Rzeczpospolitej. Taka kolej rzeczy zaprowadziła przywódców śląskich do decyzji o rozwiązaniu siłowym i zakończeniu targów o ziemię Śląską.

29 kwietnia 1921 w oddziałach Polskiej Organizacji Wojskowej został wprowadzony stan pogotowia, natomiast samo powstanie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja tegoż roku. W Szopienicach ukonstytuowała się Powstańcza Rada Naczelna z Naczelną Komendą Wojsk Powstańczych. Dyktatorem powstania został ogłoszony Wojciech Korfanty, natomiast głównodowodzącym Wojsk Powstańczych płk. WP Maciej Mielżyński. Powstanie poprzedziło skrupulatne przygotowanie planu operacyjnego wojsk.

Wodzisławian najbardziej zajmowało będzie zgrupowanie Wojsk Powstańczych „Południe”, którego sztab znajdował się w Wodzisławiu Śląskim, a którego dowódcą był ppłk. WP Bronisław Sikorski (ps. "Cietrzew"). W skład tego zgrupowania wchodził 14 Wodzisławski Pułk Piechoty dowodzony przez Józefa Michalskiego (późniejszy ppor WP, ciężko ranny w walkach w Wodzisławiu Śląskim), który już z 2 na 3 maja zajął miasto, niestety odpoczywający na wodzisławskim rynku powstańcy zostali ostrzelani przez siły niemieckie co doprowadziło to przedłużenia walk.

23 maja znad Olzy w kierunku Wodzisławia Śląskiego zostało wyprowadzone niemieckie uderzenie krwawo odparte przez oddziały 14 Pułku. Ostatecznie Niemcy nie przerwali tej linii obrony dzięki czemu reszta sił powstańczych mogła czuć się bezpiecznie. Walki w tym rejonie zostały zakończone dopiero w wyniku ogłoszonego zawieszenia broni. Po tych zaciętych walkach w Wodzisławiu Śląskim pozostało kilka śladów: pomnik Powstańców Śląskich (Plac Korfantego), grób powstańczy Józefa Styrnola (cmentarz ul. Kościelna) oraz zbiorowa mogiła powstańcza 10 żołnierzy z 8 kompanii 14 Pułku Piechoty Powstańczej (cmentarz ul. ks. Władysława Roboty)

14 Wodzisławski Pułk Piechoty Powstańczej został rozwiązany w Pawłowicach w lipcu 1921 roku co było związane z zakończonymi walkami powstańczymi na tym terenie i wkroczeniem na nie regularnych oddziałów Wojska Polskiego.

„Bądźmy przygotowania do nowych walk o zachowanie tego cośmy z takim mozołem zdobyli”

W. Korfanty

Wrzesień 2007 roku, st. sierż. ZS Piotr Lewandowski, sierż. ZS Stanisław Drosio oraz druż. ZS Łukasz Naczyński, ścisłe dowództwo Jednostki Strzeleckiej 2023 Wodzisławiu Śląskim ZS „Strzelec” OSW udają się do domu ostatniego żyjącego powstańca walczącego w szeregach 14 Wodzisławskiego Pułku Piechoty. Pan Wilhelm Meisel, bo o nim mowa ma 103 lata, lecz nadal jest w pełni władz umysłowych i fizycznych. Wodzisławska Jednostka Strzelecka już od dłuższego czasu dąży do tego spotkania, które ma ukoronować wysiłki mające na celu przejęcie tradycji żołnierskich wodzisławskiego Pułku Piechoty Powstańczej. Tego właśnie dnia pan Wilhelm złożył podpis pod aktem przekazania tradycji swojego powstańczego oddziału. Tradycje te od dnia 11 listopada 2008 wraz z imieniem 14 Pułku Powstańców Śląskich będzie nosił wodzisławski „Strzelec”. Tak jak przed 87 laty w szeregi 14 Pułku Powstańców wchodzili mieszkańcy miasta Wodzisław Śląski, tak w dniu dzisiejszym w szeregi „Strzelca” tworzą młodzi ludzie z miasta i powiatu Wodzisław Śląski. „Jak trzeba bydzie to wy bydziecie tymi powstańcami, ja??” – spytał pan Wilhelm. 

Mamy nadzieję, że nigdy nie będziemy musieli stanąć przeciwko komukolwiek z bronią w ręce, ale z drugiej strony jeśli zajdzie taka potrzeba to nie zawahamy się oddać życia za naszą Ojczyznę nie tylko tą śląską, ale również za Polskę. Więcej zdjęć z przekazania tradycji znajdziecie państwo w galerii.

Rys historyczny napisany na podstawie:
1. E. Kozłowski, M. Wrzosek. Dzieje Oręża Polskiego 1792-1938, Wyd. MON, W-wa 1973.
2. T. Jędruszczak. Plebiscyt i trzecie powstanie śląskie w: Historia Polski, T. IV, cz.1, PAM, W-wa 1984.
3.P. Michalski. Dodatek do Wieści powiatu Wodzisław Śląski: Józef Michalski - dowodca 14 Pułku Powstańców Śląskich, W-aw Śl. 2006.
4. www.wikipedia.org
5. wwwcku.bytom.pl/prace2002